“Sau khi tốt nghiệp đại học, tôi đã ước bản thân mình có thể biết được nhiều hơn về việc tìm kiếm và đánh giá tài năng của mỗi người. Tôi nhận ra, trí thông minh được thể hiện trong rất nhiều hình thái khác nhau. Nó hoàn toàn không phải là khía cạnh một chiều và cũng không quá quan trọng như tôi vẫn nghĩ. Vì vậy, bạn hoàn toàn có thể tự tin rằng bạn cũng là một người thông minh trong một lĩnh vực nào đó” – Bill Gates.
“Trong lớp thày cô có học sinh hiếu động, luôn ngó ngang ngó dọ c, không chịu ngồi yên hay không? Có học sinh chỉ thích yên lặng, không hòa đồng với đám đông không? Có học sinh nào thích âm nhạc, nghệ thuật không? Có học sinh nào giỏi toán hay có thế mạnh về hùng biện không? Và nhiều kiểu học sinh khác nữa…? Các thày cô đã làm thế nào để bài giảng có thể đáp ứng được tất cả các kiểu học sinh như vậy trong một lớp học?”
Câu hỏi mà Giáo viên Sáng tạo Toàn cầu của Microsoft Hoàng Thị Hiền đặt ra trong bài giảng – chuyên đề “Sứ mệnh NGƯỜI THẦY 4.0” dành cho học viên là toàn thể cán bộ giáo viên trường Đa Trí Tuệ MIS, sáng ngày 24/5/2019, đã khiến không ít học viên chìm vào hồi tưởng.
Chuyên đề “Sứ mệnh NGƯỜI THẦY 4.0” tại MIS – thực hiện bởi cô giáo Hoàng Thị Hiền (bìa phải, cầm micro) và cán bộ giáo viên Đa Trí Tuệ MIS.
Thực vậy, năm học 2018-2019, Ban lãnh đạo Nhà trường quyết định đổi tên trường khi có thêm cấp học Tiểu học và THPT, đồng thời áp dụng chương trình dạy – học được nghiên cứu và phát triển dựa trên cảm hứng từ thuyết Đa dạng trí thông minh, tôn trọng sự khác biệt của học sinh, thì cũng là lúc thày cô giáo của trường Phổ thông liên cấp Đa Trí Tuệ – Multiple Intelligences School – MIS (vốn là trường THCS FPT trước khi đổi tên) đứng trước thách thức rất lớn.
Xác định rằng mỗi trẻ đều có sự thông minh của riêng mình, sự trăn trở để kiến thức hòa nhập được với tất cả các loại hình thông minh của học sinh trường Đa Trí Tuệ MIS đã trở thành niềm nung nấu chung của cả tập thể nhà giáo và ban lãnh đạo nhà trường. Và sự kiên định và lạc quan của Ban lãnh đạo, lòng nhiệt huyết và quyết tâm của tập thể giáo viên, cán bộ nhân viên, sự đồng hành không mệt mỏi của Ban phụ huynh nhà trường đã được đáp lại xứng đáng khi kết thúc năm học đầu tiên áp dụng chương trình dạy – học theo phương pháp mới của Nhà trường, Bảng thành tích của trường đầy ắp huy chương, bằng khen, giải thưởng quốc tế và quốc gia các cấp – tạo một nền móng đáng tin cậy, và càng củng cố vị thế của Nhà trường trong xã hội, trong cộng đồng các bậc cha mẹ học sinh(*).
Đại diện Hội Cha mẹ Học sinh nhà trường, anh Lưu Thế Trọng đã phát biểu trong Lễ Tri ân thầy cô, 24/5/2019: “… Trong nhiều năm là phụ huynh của trường, một điều làm tôi ấn tượng là rất nhiều ý kiến của phụ huynh đã được nhà trường lắng nghe, cầu thị và thay đổi. Có rất nhiều con về nhà nói: Con rất muốn đến trường, bố mẹ ạ! Quả thật, đó là điều tuyệt vời. Ấn tượng tiếp theo là về cơ sở vật chất, nội dung đào tạo cũng như những cam kết của nhà trường. Đó là một bước chuyển mình, bước đi táo bạo và đúng đắn…”.
Anh Lưu Thế Trọng trong Gala Tri ân thầy cô, trường Đa Trí Tuệ MIS, tối 24/5/2019
* * *
Trở lại với câu đặt vấn đề của cô Hoàng Thị Hiền ở Chuyên đề Sứ mệnh NGƯỜI THẦY 4.0 tại MIS: cùng với sự nhìn nhận đúng mức thành công của chương trình dạy – học theo phương pháp mới của trường Phổ thông liên cấp Đa Trí Tuệ (MIS) chúng ta trong vòng một năm qua, một lần nữa chúng ta khẳng định sự tiếp cận đúng đắn của mình đối với Thuyết Đa dạng trí thông minh của Giáo sư Howard Gardner: mỗi người đều sở hữu một hay nhiều loại thông minh trong 9 loại trí thông minh cơ bản – mỗi trẻ đều cần được phát triển trí thông minh của riêng mình, và cần được kích hoạt những trí thông minh cần có khác.
Gardner đưa ra thuyết “Đa thông minh”, đã thách thức những quan điểm thường có trước đây chỉ giới hạn trí thông minh ở khả năng toán học và ngôn ngữ (trí thông minh ngôn từ và tính toán). 9 loại hình trí thông minh, mà ông xác định, có thể giúp đánh giá chính xác hơn về sự đa dạng trong cách thức con người tiếp thu và sử dụng kiến thức của mình. Nhân dịp thành công bước đầu của trường Đa Trí Tuệ MIS năm học này, chúng ta điểm lại những loại trí thông minh theo học thuyết của Howard Gardner.
Howard Gardner
1/ TRÍ THÔNG MINH TỰ NHIÊN
Trẻ nhạy cảm và hiểu biết về các yếu tố trong thiên nhiên; có thể học tập thông qua hoạt động thực tế; thích quan sát, tò mò về các hiện tượng xung quanh; thích thử nghiệm các hoạt động mới mẻ; có khả năng thích ứng với những môi trường khác nhau…
2/ TRÍ THÔNG MINH ÂM NHẠC – THÍNH GIÁC
Trẻ có thể học tập thông qua âm nhạc; thích chơi các nhạc cụ, thích hát, gõ trống; tiếp thu kiến thức dễ dàng hơn nếu có âm nhạc hoặc có tiếng gõ nhịp, hoặc được nghe và được học bằng việc đọc thành lời…
3/ TRÍ THÔNG MINH TOÁN HỌC VÀ LOGIC
Trẻ có thể học tập thông qua phân tích logic/ toán học, suy luận/ tư duy; thích chơi các trò chơi liên quan đến các con số, trò chơi ghép hình, làm các thử nghiệm; lập luận tốt và biết đặt các câu hỏi có tính logic…
4/ TRÍ THÔNG MINH TRIẾT HỌC
Trẻ nhạy cảm với những câu hỏi tầm cỡ nhân loại (sự sống, cái chết, lý do tồn tại…); trẻ thích đặt câu hỏi, tư duy, tự khám phá…
5/ TRÍ THÔNG MINH TƯƠNG TÁC VÀ GIAO TIẾP
Trẻ có thể học tập thông qua hoạt động hướng ngoại; thích giao tiếp xã hội, thích tham gia tổ nhóm; có thể giúp đỡ bạn cùng tuổi và làm việc hợp tác với những người khác; dễ gây nên cảm hứng cho người khác; có khả năng trở thành lãnh đạo…
6/ TRÍ THÔNG MINH THỂ CHẤT
Trẻ có thể học tập thông qua vận động, thông qua các chuyển động của cơ thể và thông qua việc chạm vào và cảm giác về sự vật; sử dụng các chuyển động, cử chỉ, điệu bộ và các biểu hiện cơ thể để học hỏi và giải quyết vấn đề; giỏi về chế tạo, xây dựng…
7/ TRÍ THÔNG MINH NGÔN NGỮ.
Trẻ có thể học tập thông qua ngôn ngữ/ lời nói; nhạy cảm với ngữ nghĩa, nhịp điệu, âm thanh của từ; thích thú với việc kể chuyện, viết lách, giải đố chữ; khả năng diễn đạt và thuyết phục tốt…
8/ TRÍ THÔNG MINH NỘI TÂM
Trẻ có thể học tập thông qua hoạt động hướng nội; thích làm việc độc lập, khả năng tập trung cao; thường tách ra và không đi theo xu hướng của đám đông; có thể tự động viên, khuyến khích bản thân và thấu hiểu ý muốn bản thân…
9/ TRÍ THÔNG MINH KHÔNG GIAN – THỊ GIÁC.
Trẻ có thể học tập thông qua thị giác/ hình ảnh; giỏi xoay sở, sắp xếp đồ vật, không gian; thích tạo ra các hoa văn, hình vẽ và cần có sự kích thích về thị giác; có năng khiếu về mỹ thuật, nghệ thuật tạo hình…
__________________________
(*) Thông tin về thành tích năm học 2018-2019 của trường Đa Trí Tuệ MIS đã được đăng tải rải rác trong năm học, và sẽ được cập nhật đầy đủ ở những bài viết tiếp theo trên website – Trang thông tin chính thức này của Nhà trường.